SUN Danışmanlık olarak 16 yıllık tecrübemiz ile ilgili program kapsamında sizlere profesyonel destek sunmaktan mutluluk duyacağımız programa ilişkin detaylı bilgiler aşağıda bulunmaktadır.

Yatırım Teşvik Belgesi

Yatırım teşvik belgesi, Hazine Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca, ilgili kalkınma planları ve yıllık programlarla öngörülen hedeflere uygun olarak bölgeler arası dengesizlikleri gidermek, sermayeyi tabana yaymak, yeni istihdam alanları açmak vb. nedenlerden dolayı yatırımcılara sağlanan bir destek unsurudur. Yatırımların miktarına ve gerçekleşme sürelerine bağlı olarak süresi değişen ama genel olarak 3 yıl süreli olan yatırım teşvik belgesi, vergi, SGK ödemeleri ve yatırımda kullanılacak kredilerin faizi gibi masrafların devlet tarafından karşılanmasını sağlamaktadır. Teşvik belgesi için gerekli olan belgeler yatırımdan yatırıma farklılık göstermektedir. Bu sebeple belge alım sürecinde yatırımın büyüklüğü, gerçekleştirileceği yer ve içeriğinin iyi bir şekilde planlanması gerekmektedir. İyi planlanmış bir yatırım tüm süreci hızlandıracaktır.

Kimler Başvurabilir?

Ülkemizde Yatırım Teşvik Programı kapsamındaki uygulamalarla sağlanan desteklerden, ilgili uygulamanın gerektirdiği koşulları sağlayan tüm gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, birlikler, kooperatifler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üniversiteler, dernekler ve vakıflar yaralanabilmektedir. Ek olarak, yapılan güncelleme vasıtasıyla yabancı sermayenin Türkiye’deki yatırımları da yeni teşvik sisteminden yararlanabilmektedir.

Yatırım Teşvik Yeni Belge Alımı

Devlet desteklerinden faydalanmak isteyen firmaların yatırım teşvik belgesine sahip olması ön koşuldur. Teşvik edilmeyen yatırım konuları dışında asgari yatırım koşullarını karşılamayı garanti eden firmalar, yeni bir yatırımın mevcut olmasına gerek duymaksızın, mevcut yatırımını geliştirmek ve iyileştirmek için yatırım teşvik yeni belge alımı yapabilir.

Başvuru Süreci

2018/2 Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Ek Değişiklik Tebliğ ve 02.07.2018’ den itibaren Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yürütülmesine İlişkin Tebliği çerçevesinde başvurular iki aşamada ve web ortamında firmamız tarafından yapılacaktır.

Yatırım Teşvik Belgesi başvuru ve onay işlemleri süreci 3 aşamada gerçekleşmektedir.

1. Aşama-yetkilendirme; firmanın yetkilendirme işlemi için E-TUYS sistemine kaydıdır.

2. Aşama-proje hazırlık; Yatırım Teşvik Belgesi müracaat dosyasının (projenin) firmamız tarafından hazırlanarak sizlerin onayına sunulmasıdır.

3. Aşama-teşvik başvuru; sizden gelecek onaylı evraklar ve projenizin firmamız tarafından E-TUYS sistemine başvurusudur.

Yatırım Teşvik Belge Revizesi

Yatırım teşvik belgesi içeriğinin veya değerlerinin değiştirilmesidir. Süre, kredi miktar, yatırım konusu, adres ve unvan değişikliği gibi birkaç unsur yatırım teşvik belgelerinde revizeyi gerekli kılmaktadır.

Revize edilecek olan yatırım teşvik belgesinin sabit yatırım tutarında %50’nin üzerinde değişim olması halinde yatırımcı teşvik belgesini düzenleyen merciye revize talebinde bulunabilir. Yatırımın başladığı tarihten itibaren edinilen ve makine ve teçhizat listesinde bulunmayan ürünler proje ile uyumlu ise teşvik belgesi kapsamına dâhil edilir.

Yatırım Teşvik Belgesi Süre Alım İşlemleri

Süre alım işlemleri için yatırıma başlanılmış olması gerekmektedir. Yatırım teşvik belgesi süresinin yarısı kadar bir süre bir kerelik olmak şartı ile mevcut süreye eklenebilmektedir, eğer mücbir sebep halleri haricindeyse. Mücbir sebeplerin raporlar ile ispatlanması dâhilinde yatırım teşvik belgesi süresi direkt olarak uzatılabilmektedir.
İlgili makamlardan alınan raporlarla ispatlanmak kaydıyla Yatırım Teşvik Belgesine süre verilmesi için;

Tabii afetler, yangın, sel, deprem, fırtına vb. gibi konular mücbir sebep olarak kabul edilmektedir.

-Firmanın faaliyetinin kamu idarelerince durdurulması,

-Grev ve lokavt

-Devletçe konulan yasaklar, savaş ve abluka hali,

-Firmanın iflası ve şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü

-Yatırım Teşvik Belgesi ile alınan yatırım konusu makine-teçhizatın, yatırımcı iradesi ve kusuru dışında bir sebeple elden çıktığının (çalınması gibi) resmi kurumlardan alınacak belge ile tevsik edilmesi halleridir.

Enerji Yatırımları

Türkiye’ de yaşanan hızlı nüfus artışı ile birlikte doğal kaynaklara ve enerjiye duyulan ihtiyaç gittikçe artmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye birincil enerji arzını karşılamaya yönelik yatırımlar yapmaktadır. Geçtiğimiz 20 sene içerisinde enerji üretimi, dağıtımı ve iletimi konularına yaklaşık 100 milyar ABD doları tutarında yeni kamu ve özel yatırımı tamamlanmıştır.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi ile enerji tüketimi olan üretim tesislerinde gerçekleştirilen birim ürün başına harcanan enerji miktarını asgari olarak %20 oranında azaltan ve geri dönüş süresi en çok 5 yıl olan enerji verimliliğini öncelik alan yatırımlardır.

Enerji verimliliğinin yanı sıra yenilenebilir enerji üretimine yönelik yatırımlar da yatırım teşvik belgeleri ile birlikte bakanlık tarafından yan sanayi imalat yatırımları adı altında sağlanmaktadır. Türkiye, önemli miktarda yenilenebilir enerji potansiyeline sahiptir ve bu potansiyelin kullanımı son on yılda yapılan yatırımlarla artış göstermiştir. 2020 yılı itibarıyla hidroelektrik, rüzgâr ve güneş enerjisi kaynakları ülkenin toplam yenilenebilir enerji kaynaklarının büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Lisanslı veya Lisansız HES (Hidroelektrik) – RES (Rüzgâr) ve GES (Güneş) Enerjisi yatırım Teşvik Belgesi konuları Genel Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında aşağıdaki devlet desteklerinden yararlanacaktır.
Yatırım Teşvik Belgesi, Genel Destekler (Makine Ekipman alımları için)

-KDV MUAFİYETİ

-GÜMRÜK MUAFİYETİ

Gerekli belgelerin sağlanması durumunda termik santrallerin yapım sürecinde de bakanlık tarafından yatırım desteği firmalara sağlanmaktadır.

Yatırım Teşvik Eğitim Yatırımları

Yatırım teşvik belgesi ile birlikte özel sektörde gerçekleştirilen yatırımlardır. 5. Bölge desteklerinden yararlanılır ve öncelikli yatırımlar sınıfındadır. Eğer yatırım 6. Bölgede yapılıyorsa, 6.Bölge desteklerinden faydalanılır. Yatırımın kapsamında kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları vardır.
Yatırım teşvik kapsamında eğitim sektörüne yönelik olarak yapılacak yatırımlar;

Komple yeni okul yatırımları,

Öğrenci kapasitesini artırmaya yönelik yapılacak yatırımlar (Tevsi yatırım),

Okul tadilatı  yapılması ve teçhizat modernizasyona yönelik olarak yapılacak yatırım faaliyetleri,

Komple okul binaları veya ek binalar, okul  konferans salonları, okul yemekhanesi, okul havuzu veya spor tesisleri, Okul bahçeleri vb. diğer üniteler olarak değerlendirmek mümkündür.

Yatırım Teşvik İçin ÇED Belgesi Alımı

ÇED (Çevre Etki Değerlendirmesi) raporu firmanın planladıkları faaliyetler sonucu faaliyetlerinin çevreye verebileceği tüm olumsuz etkilerin göz önünde bulundurularak, çevre kirliliğine sebep olabilecek atık ve artıkların hangi yollarla zararsız hale getirilebileceğini ve bu doğrultuda nasıl önlemlerin alınabileceğini belirten rapordur. Gerçekleştirilmesi planlanan projenin çevresel etki değerlendirmesinin yapılması için; başvuru, inşaat öncesi, inşaat, işletme ve işletme sonrası çalışmaları kapsayan süreçtir. ÇED Yönetmeliğine göre, ÇED Raporuna tabi kurum, kuruluş ve işletmeler özelliklerine göre üç gruba ayrılmıştır.

-Birinci grupta yönetmeliğin EK-1 listesinde yer alan veya Bakanlıkça ‘ÇED Gereklidir’ kararı verilen bir proje için özel bir formata göre hazırlanacak ÇED Raporu yer alır.

-İkinci grupta ise, yönetmeliğin EK-2 listesinde yer alan projelere ÇED uygulanmasının gerekli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla bir proje tanıtım dosyası ile başvurulur.

-Üçüncü grupta bahsi geçen listelerde yer almayan firmaların çevresel tedbirleri aldıklarını gösterir bilgilerle başvuru dosyası hazırlanır.

Ek I ve Ek II listelerinde yer alan faaliyetlerin ÇED sürecindeki iş ve işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirileceği sistemdir. Ek I, Ek II ve Muafiyet Başvuruları 01.11.2013 tarihinden itibaren Çevrimiçi ÇED (e-ÇED) sisteminden yürütülmektedir.

ÇED Olumlu kararı verilen proje için yedi yıl içinde mücbir bir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda “ÇED Olumlu” kararı geçersiz sayılır.

ÇED olumsuz kararı verilen projeler için, bu karara neden olan şartlarda değişiklik olması durumunda yeniden başvurulabilir.

Yatırım teşvik belgesi kullanarak yatırım yapacak firmalar faaliyetlerinin çevre üzerindeki potansiyel etkilerine, faydalanacakları yatırımın kapasitesine ve çeşidine göre ÇED belgesi sunmak zorundadır.

Otel Yatırımları için Turizm Yatırım Belgesi Alımı

Turizm sektörü yatırımlarında, Turizm tesislerinin mevzuata uygun nitelikte yapılmasını sağlamak, Sınıfını belirlemek ve bu şekilde nitelikli turizm yatırımlarında artış sağlayarak, ülke ve bölge ekonomilerine katkıda bulunulmasını sağlayan bir belgedir. Turizm tesisleri için yatırım teşvik belgesi alınmasında turizm yatırım belgesi alınması zorunludur. Yatırım Teşvik Belgesi yatırım yapılacak Otel için almayı planladığınız ithal ve yerli teçhizatları (Yatak, elbise dolabı, masa, sandalye, halı, kilim, televizyon, uydu, bilgisayar, buzdolabı, fırın, pişirme aletleri gibi buna benzer bütün teçhizatlar) KDV ve Gümrük vergisi ödemeden almanızı sağlar. Yatırım teşvik belgesi alan firmanın yatırım tamamlandığında belgesini kapatabilmek için Turizm işletme belgesi alması gerekmektedir.

Turizm işletme belgesinin alınabilmesini sağlayan koşulların (yıldız sayısı ve yatırımın türü) sağlanması tesisin hızlı bir şekilde faaliyete başlayabilmesi için gereklidir. İlgili yönetmelikte belirtildiği üzere bazı tesisler için yatırım belgesi verilmesi Değerlendirme Kurulunun kararına kalmıştır. Turizm Yatırım İzin Belgesi ve Turizm Yatırım Teşvik Belgesi’nin sunulması turizm desteklerinden faydalanabilmek için zorunludur.

Gerekli evraklarla birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığına Müracaatta Bulunulur. Müracaat incelenerek herhangi bir eksik görülmediği takdirde olura sunulur. Bakanlık tarafından olur aldıktan sonra tarafınıza harç yazısı yazılır. Harç Yatırılır ve Belge Hazırlanarak imzaya sunulur.
Belge müracaatının olumlu olması ise profesyonel yardımlarla gerçekleşmektedir. Uygun bir proje hazırlanarak yapılan müracaatın olumlu olma olasılığı çok daha yüksektir. Firmamıza ulaşarak dosyanızın profesyonelce hazırlanıp olumlu sonuçlandırılmasını sağlayabilirsiniz.

Kullanılmış Komple Tesis Yatırımı

Kullanılmış komple tesis ithalatını sadece yatırım teşvik belgesi alan firmalar yapabilir.

Yatırım teşvik belgesi alınması halinde; Gümrük+ KDV ve KKDF ödemeden kullanılmış komple tesis ithalatı yapılabilir. Tesis siparişi verilmeden ve gümrüğe gelmeden önce Yatırım Teşvik Belgesi alınmış olmalıdır. İmalat Sanayinde firmaların ihtiyaçlarına istinaden üretim tesislerinde kullanmak üzere ithal edecekleri “Eski, kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizatlar” için öncelikle ithalat izni alınması gerekmektedir. Bazı makinelerin ithalatı serbesttir.

Bakanlıkça görevlendirilecek en az iki en fazla üç uzman, komple tesisin bulunduğu ülkede yapacakları Ekspertiz sonunda uygun görülmesi halinde, Yatırım teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir. Bakanlığın Serbest Bölgeler, Yurt Dışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünden alınmış faaliyet ruhsatı ile tesisin ithalinde serbest bölgeler mevzuatı açısından sakınca bulunmadığına dair uygunluk yazısının ibrazından sonra, serbest bölgede yapılacak Ekspertiz raporuna istinaden teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir. Kullanılmış olarak ithal edilen makine ve teçhizatlar amacı dışında kullanılamaz. Satılması halinde sağlanan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır.

Makinelerin Finansal Kiralanması

Finansal Kiralama işlemi ülkemizde ve dünyada giderek yaygınlaşmaktadır. Mevcut koşullarını yenilemek, daha yeni teknolojilere sahip olmak, yeni iş kollarına girmek ve kapasitesini arttırmak isteyen firmalar alternatif bir finansman yöntemi olan finansal kiralamadan faydalanarak hızlı bir şekilde sonuç elde edebilmektedir. Bu işlem imalat makineleri, iş ve inşaat makineleri, kara, deniz ve hava taşıtları gibi yatırım mallarının satın alınmasında kullanılan orta ve uzun vadeli yatırım kredisi niteliği taşımaktadır. Ayırt edici özelliği, makinenin kira süresince malın hukuki mülkiyeti finansal kiralama şirketine aittir. Makineye dair her türlü risk veya fayda ise kiracıya aittir. Yatırım Teşvik Belgesi olan firmalar makinelerin finansal kiralanması işlemlerini gerçekleştirebilirler.

Makineler kiralık olduğu için şirket aktiflerinde yer almamaktadır. Kapasite raporunda da kiralık olarak belirtilmektedir. Bu sebeple Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında olsa bile komple yeni yatırım olarak düzenlenmelidirler. Finansal kiralama süreci aşağıdaki şekilde gerçekleşmektedir;

Kiracı firma tarafından yatırım yapılacak makine seçildiğinde, ürün sahibi firma ile fiyat ve teslim konusu hakkında bir ön anlaşma yapılır,

Finansman sağlanması aşamasına gelindiğinde, kiracı firma gerekli belgeler ile birlikte bir finansal kiralama şirketine başvurur,

Anlaşmaya varıldığında, finansal kiralama şirketi ve kiracı firma arasında bir anlaşma imzalanır,

Ödeme planı kiracının istekleri doğrultusunda kiracı ve makine sahibi firma tarafından serbestçe belirlenmektedir,

Sözleşme süresinin bitiminde makineler sembolik bir bedel üzerinden kiracıya devredilir. Uygulamada sık rastlanılan bir durum değildir, makinenin kiralayana iadesi de söz konusu olabilir.

Yatırım Teşvik İptali

Yatırımı tamamlanan Yatırım Teşvik Belgesine sahip yatırımcı, Ekonomi Bakanlığı uzmanlarının denetiminden sonra tamamlama vizesi alarak yatırımını bitirebilir. Sonuca ulaşılamayan yatırımlar da ise yatırımcının belgeyi iptal ettirme hakkı vardır. Yatırıma Yatırım Teşvik Belgesi kullanılmadan başlanması ya da belge yoluyla devlet desteklerinden yararlanılmamış olmak şartıyla yatırım teşvik belgesi yatırımcı tarafından iptal edilebilir. Yatırımcı devlet desteklerinden faydalanmışsa, 6183 Devlet Alacakları Kanunu çerçevesinde yararlandığı destekleri ceza ve faizleri ile birlikte ödemek zorundadır.

“Yatırım teşvik belgesi” kapsamında yatırıma başlamamış veya başlanılmış olsa dahi belge kapsamındaki destek unsurlarından faydalanmamış yatırımcı belgenin iptal edilmesini “dilekçe, yönetim veya ortaklar kurulu kararı, imza sirküleri” ile birlikte Ekonomi Bakanlığı’ndan talep edebilecektir. Teşvik belgesi kapsamındaki destek unsurlarından yararlanılmamış olmak kaydıyla belgenin iptali durumunda yatırımcının sorumluluğu olmayacak; aksi durumda faydalanılan destek unsurlarının iadesi gerekecektir.

“Yatırım Teşvik Belgesi” nin Ekonomi Bakanlığı tarafından re’sen iptal edilmesi de mümkün olup belgenin iptali sonucunu doğuracak hususlar;

– “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” ile uygulama mevzuatında belirlenen hükümlere aykırı davranmak,

– Teşvik belgesindeki kayıt ve şartları yerine getirmemek,

– Teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapmak, sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlemek veya kullanmak, yanlış ve yanıltıcı bilgi vermek,

– Diğer kurum, kuruluş veya firmalara karşı yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle icra veya iflas yoluyla yapılan işlemler de dâhil belge kapsamındaki makine ve teçhizatı öngörülen sürelerden önce satmak veya satılmasına sebebiyet vermek,

– Teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımları tamamlamamak,

– Belirlenen asgari yatırım tutarlarına uymamak

Kapasite Raporu

Kapasite raporu; tahsis, ihale, kota, teşvik, ithalat ve ihracata ilişkin faaliyetlerde kamu kuruluşları ve Bakanlık kayıtlarına giriş yapmak için kullanılmaktadır. İnşaat, hizmet, imalat ve ticaret alanlarında işler yapan sanatkâr ve esnafların, yıllık üretim ve tüketim potansiyeli, makine ve tesisat bilgilerini gösteren bir belgedir. Yatırım Teşvik Belgesi alımı ve kapatılması işlemlerinde kapasite raporu kullanılmaktadır.

Yatırım Teşvik Kapatılması

Yatırım Teşvik Belgesinde öngörülen süre ya da ek süre bitimini takip eden altı (6) ay içerisinde yatırımcıların tamamlama vizesi ‘kapatma’ başvurusu yapmaları gerekmektedir. Yatırım Teşvik Belgesi kullanarak yatırım yapanların yatırımı tamamlamalarının kurum tarafından yerinde denetim yapılarak tamamlama vizesinin onaylanması bir başka ifade ile Yatırım Teşvik Belgesi kapatılması anlamına gelmektedir. Bu işleme süresi içerisinde başvurulmaması durumunda, tamamlama vizesi işlemleri ‘’Re’ sen’’ başlatılabilir.

Yatırım Teşvik Mevzuat Listesi

Yatırım Teşvik Belgesi 2020 Mevzuatı: Başvuruları belgenin düzenlenmesi ve teşvik uygulamalarının tamamı için geçerli olan mevzuat aşağıdadır;
1- 2012/3305 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
2- 2012/1 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ

Yatırım Teşvik Belgesi 2020 Elektronik ortamda yapılan başvuruların ve belgelerin düzenlenmesi ve E-TUYS ile ilgili mevzuat ise aşağıdaki gibidir;
1- 2018/2 Sayılı Tebliğ: 10/06/2018 tarihli ve 30447 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (2012/1 sayılı Tebliğ)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

2- 31/05/2018 tarihli ve 30437 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yürütülmesine İlişkin Yetkilendirme Tebliği

Yatırımların Proje Bazlı Teşviki 2020 ve Proje Bazlı Teşvik Sistemi 2020 ile ilgili mevzuat aşağıdaki gibidir;

1- 2016/9495 Sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar

2- 2019/1 sayılı Yatırımlarda Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ